Dostosowania na uczelniach wyższych

Czy wyższe uczelnie w Polsce są dostępne dla osób słabosłyszących? 

Jedna z naszych słabosłyszących wolontariuszek, która wybierała się na studia po zdanej maturze, postanowiła sprawdzić osiem popularnych uczelni wyższych pod względem dostępności dla osób słabosłyszących. Czego się dowiedziała?

Coraz częściej osoby z niepełnosprawnością słuchu podejmują decyzję o edukacji na szczeblu wyższym. Wybierając uczelnię, kierują się zainteresowaniami, ambicjami oraz własnymi możliwościami.

Dla studentów z wadą słuchu studia są komunikacyjnym wyzwaniem. Sale wykładowe to miejsca, w których rozumienie w aparatach czy implantach słuchowych jest utrudnione przez pogłos i szum sali.

Warto więc korzystać z pomocy, jaką oferują lub powinny oferować zgodnie z prawem szkoły wyższe. Niewielu zainteresowanych ma świadomość, na co tak naprawdę może liczyć ze strony uczelni i jak efektywne bywa takie wsparcie.

Prawo w Polsce zobowiązuje uczelnie do zapewnienia niepełnosprawnym studentom dostępu do edukacji na równi z pełnosprawnymi osobami. Dla osób słabosłyszących oznacza to, że mogą oczekiwać wsparcia w rozumieniu mowy. Takim wsparciem mogą być np. sprawne pętle indukcyjne, systemy FM czy pomoc notetakera – osoby robiącej notatki.

 

W poszukiwaniu dostępności 

Nasza wolontariuszka, chcąc wybrać dla siebie najlepszą uczelnię, skontaktowała się z ośmioma popularnymi uczelniami w Polsce i zapytała o wsparcie, na jakie może liczyć jako przyszła studentka. Część informacji zaczerpnęła z aktualnych stron internetowych uczelni.

Informacje, które zebrała, ujęła w tabeli:

Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Uniwersytet Wrocławski we Wrocławiu Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Uniwersytet Gdański w Gdańsku Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie Uniwersytet Warszawski w Warszawie Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Asystent osoby niepełnosprawnej X X X X X
Tłumacz języka migowego X X X X X X X
Lektoraty z języka obcego dostosowane do niesłyszących X X X X X X X
Sprzęt wspomagający*
Dostępność pracowni komputerowych X X
Dostosowana forma egzaminu X X X X X
Materiały, pomoce dydaktyczne udostępniane studentom** X X X X X X
Szkolenia dla wykładowców X
Logopeda X
Stypendium dla niesłyszących X X X X X X X X
Konsultacja indywidualna ds. dostosowania formy pomocy X X X X

* Skróty
A – system FM
B – pętla induktofoniczna/indukcyjna
C – komputer udźwiękowiający tekst

** Pod tym hasłem należy rozumieć różne pomoce dydaktyczne, tj : otrzymywanie konspektów prowadzonych zajęć, dostęp do materiałów wykładowców, możliwość otrzymywania zapisu notatek w formacie PDF, możliwość darmowego kopiowania notatek.

 

Pamiętaj! Planując naukę na wybranej uczelni, warto wcześniej postarać się o indywidualną konsultację i bardziej sprecyzowaną odpowiedź, jak wygląda w praktyce oferowana pomoc.

 

Deklaracje a rzeczywistość 

Należy uwzględnić fakt, że wsparcie, które deklarują uczelnie, nie są przez nas potwierdzone. Rzeczywista realizacja tych zobowiązań może wyglądać inaczej (i mamy dużo sygnałów, że niestety tak jest…).

Dlatego przed podjęciem decyzji o wyborze uczelni najlepiej ją odwiedzić i sprawdzić, czy deklaracje pokrywają się z prawdą. Warto również dotrzeć do słabosłyszących studentów, którzy już na danej uczelni studiują.

Znajdziesz ich na pewno w którejś z życzliwych grup na Facebooku: Słabo słyszący, Słabosłyszący, bądź w grupie Polskiej Fundacji Osób Słabosłyszących.

Jeśli uczelnia, na której chcesz studiować, nie oferuje Ci żadnego wsparcia w rozumieniu mowy lub deklarowane wsparcie nie jest odpowiednie (np. system FM czy pętla indukcyjna nie działa) – zgłoś ten fakt do władz uczelni lub do Polskiej Fundacji Osób Słabosłyszących: biuro@pfos.org.pl). Pamiętaj: masz prawo rozumieć, by zdobywać wiedzę!

Słabosłyszący studenci zgłaszają nam, że zamiast wsparcia rozumienia mowy oferuje się im tłumacza języka migowego. Dla osób, które nie potrafią migać, taka pomoc nie jest właściwa. Ciągle mierzymy się ze stereotypem, że osobie z wadą słuchu potrzebny jest tłumacz języka migowego. Większość osób słabosłyszących nie potrafi migać lub miga zbyt słabo, by w studiować w języku migowym jakąś dziedzinę na poziomie akademickim.

 

Czy uczelnie w Polsce są dostępne dla słabosłyszących?

Wszystko zależy od stopnia uszkodzenia słuchu i umiejętności korzystania z oferowanych udogodnień. Znaczny wpływ na jakość realizowanej pomocy będą też mieli wykładowcy poszczególnych przedmiotów, forma prowadzonych przez nich zajęć, dostępność materiałów edukacyjnych oraz wymagania prowadzących zajęcia mogą wspierać oferowaną pomoc, a w innych przypadkach ograniczać.

Dotarła do nas historia jednej ze słabosłyszących studentek, która poprosiła wykładowcę o mówienie do mikrofonu systemu FM. Ten odmówił, gdyż obawiał się, że studentka zamierza go nagrywać. Tak więc dużo zależy od przygotowania wykładowców – ich wiedzy na temat słabosłyszenia. A tak – jak widać – jest na bardzo nierównym poziomie.

 

Podziel się z nami doświadczeniami! 

Zachęcamy studentów z wadą słuchu do wymiany informacji na temat ułatwień lub barier, z jakimi spotkali się na swoich uczelniach. Wzajemne przekazywanie doświadczeń bywa najcenniejszym źródłem – być może Wasze doświadczenia ułatwią kandydatom podjęcie decyzji o wyborze przyszłej uczelni.

Linki do wyżej wymienionych uczelni.

1) Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu
Główna strona – http://amu.edu.pl/
Studenci niepełnosprawni – http://studenci.amu.edu.pl/studia/niepelnosprawni

2) Uniwersytet Wrocławski we Wrocławiu
Strona główna – http://www.uni.wroc.pl/
Studenci niepełnosprawni – http://www.uni.wroc.pl/studenci/studenci-niepe%C5%82nosprawni-0

3) Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Strona główna – http://www.uwm.edu.pl/
Studenci niepełnosprawni – http://www.uwm.edu.pl/bon/

4) Uniwersytet Gdański z Gdańsku
Strona główna – http://arch.ug.edu.pl/pl/
Studenci niepełnosprawni – http://bariery.ug.edu.pl/

5) Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Strona główna –http://www.uj.edu.pl/
Studenci niepełnosprawni – http://www.don.uj.edu.pl/

6) Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie
Strona główna – http://www.aps.edu.pl/
Studenci niepełnosprawni – http://www.aps.edu.pl/studenci/pomoc-dla-os%C3%B3b-niepe%C5%82nosprawnych.aspx

7) Uniwersytet Warszawski w Warszawie
Strona główna – http://uw.edu.pl/
Studenci niepełnosprawni – http://www.bon.uw.edu.pl/co_oferujemy.html

8) Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Strona główna – http://www.umk.pl/
Studenci niepełnosprawni – http://portal.umk.pl/web/studenci/niepelnosprawni

Czytaj też wywiad z Piotrem Baltynem z Wyższej Szkoły Psychologii Społecznej (link do wywiadu).