Wszyscy kochamy rozmowy. Spędzamy na nich kilka godzin dziennie – rozmowa to nie tylko wymiana informacji, ale też podtrzymanie więzi i dobrych relacji. Czy da się swobodnie rozmawiać z kimś, kto prawie nie słyszy lub słyszy słabo?
Słabosłyszący mogą i chcą rozmawiać. Tak jak osoby słyszące mamy przyjaciół, spotykamy, uczymy się, studiujemy, wielu z nas pracuje, prowadzi aktywne życie towarzyskie. Chcemy rozmawiać, ale by rozumieć, co się do nas mówi, potrzebujemy współpracy i odrobinę dobrej woli rozmówcy.
Jeśli w Twojej rodzinie, w pracy lub wśród znajomych jest ktoś, kto ma problemy ze słuchem, poznaj zasady, które ułatwią Tobie i osobie słabosłyszącej codzienne kontakty:
- Upewnij się, że osoba słabosłysząca Cię słyszy. Jeśli nie zareagowała na Twoje pytanie, podejdź bliżej tak, by mogła Cię zauważyć lub zawołaj ją po imieniu.
- Jeżeli jest skupiona na czymś – np. czyta lub coś ogląda i nie zareaguje na Twój głos – zwróć na siebie uwagę, delikatnie ją dotykając.
- Pamiętaj, by w czasie rozmowy nie odwracać się i nie zasłaniać twarzy. Osoba słabosłysząca powinna widzieć Twoje usta.
- Mów wyraźnie, naturalnie i – w miarę możliwości – starannie (nie za szybko, nie za wolno).
- Upewniaj się, że Twoje wypowiedzi są zrozumiałe. Jeśli widzisz, że rozmówca się gdzieś zgubił, powtórz komunikat lub wyraź go nieco innymi słowami.
- Nazwy własne lub trudniejsze terminy zapisz na kartce – jeśli istnieje taka potrzeba.
- Nie krzycz – aparaty lub implanty słuchowe wystarczająco wzmacniają dźwięki i słabosłyszący Twój podniesiony głos może odebrać jako… brak wychowania lub agresywne nastawienie, mogą go też po prostu zaboleć uszy.
Pamiętaj, że jakość Waszej rozmowy zależy od panujących warunków!
- Ważne jest dobre oświetlenie i widoczność Twojej twarzy. Jeśli w tle panuje hałas lub pogłos, rozmowa będzie wymagać od Was obojga większego zaangażowania. Dlatego czasem warto wyjść z sali czy pokoju i odbyć rozmowę w bardziej sprzyjającym miejscu.
- Może wydać Ci się to nieco osobliwe, ale osoba, która korzysta z protezy czy implantu słuchowego, może gorzej słyszeć nawet z powodu szumu klimatyzatora lub włączonego czajnika… Protezy słuchowe bowiem wzmacniają wszystkie dźwięki i nie selekcjonują ich tak doskonale jak słuch naturalny.
- Twój rozmówca może mieć kłopot z rozumieniem tego, co mówisz również w przypadku, gdy masz wąsy lub brodę, nosisz ciemne okulary lub masz wadę wymowy.
- Słabosłysząca osoba może co jakiś czas prosić o potwierdzenie, czy dobrze zrozumiała Twoją wypowiedź lub prosić po powtórzenie. Staraj się nie okazywać wtedy zniecierpliwienia . Brak zrozumienia dla jej ograniczeń może zniechęcić ją do kontaktów z Tobą lub innymi ludźmi.
Pamiętaj również o tym, że słuchanie dla słabosłyszących bywa niemałym wysiłkiem. Duże znaczenie ma stopień ubytku słuchu oraz sposoby, w jakie osoba słabosłysząca sobie ten ubytek kompensuje (jeśli jest np. osobą starszą czy niedowidzącą, szybciej zmęczy wzrok czytaniem z ust).
Jeśli widzisz, że Twój rozmówca jest zmęczony lub zdekoncentrowany, zaproponuj krótką przerwę w rozmowie.